• 4. septembar 2024.

Otvoreno pismo članova Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva iz redova OCD

Predsedniku Vlade Republike Srbije Milošu Vučeviću

Poštovani gospodine Vučeviću,

Obraćamo Vam se kao članovi Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva u Republici Srbiji, obrazovanog odlukom Vlade od 29. septembra 2023. godine (u daljem tekstu: Savet). Kao članovi savetodavnog tela Vlade, naše je prvo zaduženje da Vas informišemo i savetujemo u vezi sa stanjem i pravnim okvirom u oblastima osnovnih građanskih sloboda (slobode udruživanja, slobode okupljanja, slobode izražavanja) i građanskog aktivizma. Takođe, u našem mandatu je da razmatramo i zauzimamo stavove o aktuelnim pitanjima koja se odnose na delovanje civilnog društva i zaštitu ljudskih prava.

Srbija u velikoj meri može da se pohvali svojim zakonskim okvirom za poštovanje osnovnih ljudskih sloboda i prava i nastojanjem zakonodavaca da naše društvo učine ravnopravnim za sve njene građane i građanke. Podsećamo da kao konstitutivni element svake demokratske države, civilno društvo ima svoju važnu ulogu u najrazličitijim oblastima društvenog delovanja, podstičući, kreirajući i sprovodeći brojne aktivnosti značajne za građane i građanke. Pored toga, civilno društvo ima važnu ulogu u unapređenju stanja u brojnim reformskim procesima koje Srbija sprovodi u procesu pristupanja Evropskoj uniji. Zbog ovakve uloge civilnog društva, ugroženost njegovog delovanja trajno narušava demokratiju odnosno princip učešća, otvorenosti i inkluzivnosti u donošenju odluka i procesu kreiranja javnih politika.

Naša je odgovornost kao članova Saveta iz redova civilnog društva da Vam ukažemo na brojna kršenja osnovnih građanskih sloboda i uznemirujuće kampanje koje pojedini mediji vode protiv civilnog društva. U prethodne dve nedelje, pojedini mediji pružajući netačne informacije i iznoseći neutemeljene tvrdnje zasnovane na manipulaciji podacima o finansiranju i radu organizacija civilnog društva, omalovažavaju dosadašnje napore i ostvarene rezultate civilnog sektora. Veliki broj organizacija civilnog društva protiv kojih se vodi ova kampanja je učestvovalo ili učestvuje u radnim grupama za izradu strategija, zakona, propisa ili drugih akata koji se donose u okviru procesa pristupanja Srbije Evropskoj uniji.

Napadi na rad civilnog društva od strane ovih medija u kojima se iznose lažne optužbe u vezi sa ciljevima njihovog finansiranja od strane donatorske zajednice i iznose lični podaci zaposlenih u ovom sektoru, opasan je pokušaj manipulacije javnošću. Ovde treba još jednom podsetiti da projekte zvaničnih organa javnih vlasti, uključujući i Vladu Republike Srbije, podržavaju isti donatori koji podržavaju rad napadnutih organizacija civilnog društva i to u višestruko većim iznosima od onih kojima se podržava rad civilnog sektora u Srbji. Na ovaj način se kreira negativna slika o civilnom društvu i na nišan stavlja veliki broj ljudi koji pošteno rade u organizacijama civilnog društva i koji su svojim predanim radom dali doprinos važnim reformskim procesima u ovoj državi kojima su unapređeni životi miliona građana.

U istom periodu, u prostorije Ministarstva unutrašnjih poslova privedeno je ili pritvoreno 33 građana i građanki zbog legalnog i legitimnog izražavanja neslaganja sa pojedinim odlukama vlasti. O statusu njihovih predmeta javnost nije obaveštena što stvara atmosferu zastrašivanja i straha kod svih građana i građanki u Srbiji.

Kao članovi savetodavnog tela Vlade Republike Srbije, upućujemo Vam javni predlog da u najkraćem roku:

• Javno osudite napade na građansko društvo i podsetite na prirodu njegove funkcije i doprionos očuvanju i osnaživanju demokratije, vladavine prava, zaštite, unapređenja i promocije ljudskih prava 
• Pružite, u funkciji predsednika Vlade Republike Srbije, javnu podršku radu Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva Vlade Republike Srbije i njegovim naporima kao i naporima drugih organizacija civilnog društva i organa javnih vlasti na unapređenju podsticajnog okruženja za rad i razvoj civilnog društva u Srbiji 
• Sazovete posebnu sednicu Vlade ili omogućite da se na prvoj redovnoj sednici Vlade predsednik Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva obrati članovima Vlade i predstavi rad Saveta i doprinos organizacija civilnog društva u Srbiji tekućim reformskim procesima u Srbiji 

Donošenjem rešenja od 22. avgusta 2024. godine o imenovanju novih članova Saveta ispred organa državne uprave, država je nedvosmisleno pokazala da u nevladinom sektoru vidi partnere za razgovor i saradnju u cilju donošenja što kvalitetnijih odluka na dobrobit čitavog društva. U tom pravcu, verujemo da ćete razmotriti i postupiti po gore navedenim predlozima i tako ukazati na potrebu podrške daljem razvoju dijaloga i saradnje civilnog društva i državnih organa na kreiranju boljeg i kvalitetnijeg društva zasnovanog na demokratskim vrednostima.

Članovi Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva iz redova organizacija civilnog društva